Athyglisverðast af fundi dagsins!

Ég fékk ekki vinnufrið í dag fyrir fréttum af borgarstjórnafundinum í dag. Ég verð að viðurkenna að hluta til var það af því að ég var forvitin og vissi af beinni útsendingu sem tilkynnt var í hádegisfréttatíma rásar 1.

Það sem mér fannst athyglisverðast af fundinum var að fjölmiðlafólk gat vart þverfótað fyrir hvert öðru. Det var et rigtigt spil i menageriet eins og danskir sirkustrúðar hefðu sagt.

Mótmælin komu mér ekki á óvart.

Held ég tjái mig ekki um meira að sinni - svo ég verði ekki líka leiksoppur sirkussins í borginni. 

Ólafur tekur við lyklum

Kominn tími til að spyrna við!

Ég tel mig ekki vera talsmann forræðishyggju, en þegar kemur að netnotkun og ókræsilegu efni á netinu hef ég sterkar skoðanir þar sem mér finnst að þurfi að beita henni upp að vissu marki.

Það morar allt internetið af efni sem er til þess fallið að særa siðferðiskennd eða er beinlínis niðurlægjandi eða höfðar til verstu og lægstu hvata fólks, eins og t.d uppskriftir af sprengjum, dýraklám eða annað ofbeldisefni í dulargervi leikja. Hvernig er hægt að verja viðkvæmar sálir, saklaus börn og óharðnaða unglinga ásamt kjánalegum og misvitrum fullorðnum gegn því?

Ég held að börn læri það sem fyrir þeim er haft, en það gera fullorðnir reyndar líka. Ég held að ef að maður stillir fegurð og gleði fyrir framan fólk muni það endurspegla það sem það sér og hugsar, en sé illsku og dimmu stillt fyrir framan það, mun það hafa áhrif á hugsanir og hugsanlega gjörðir. OK, viðurkenni að þetta er einföldun - en ég trúi þessu samt.

Ég styð þetta framtak framkvæmdastjórnar ESB. Og jafnvel þótt Frakkar séu þekktir fyrir hroka þá hafa þeir stundum komist ágætlega langt á honum, t.d í tengslum við vernd eigin menningar og tungu.

Það er auðvitað líka undir foreldrum sjálfum komið að hlaða t.d niður netnanny og annað til að hefta vafr inn á óæskilegar síður. 

ESB íhugar að taka upp frönsk netlög

Fjör í borginni!?!

Ég vildi óska þess að það væri á grundvelli málefna sem að nýr meirihluti hefði verið myndaður en svo virðist ekki vera fyrir utan kannski að eina málefnið sem var njörvað niður og aðgreindi sig að einhverju leyti frá málum sem hafði verið á dagskrá var að halda innanlandsflugvelli á sama stað. Mikið framfaraskref það.

Það er enginn efi að Ólafur verður borgarstjóri á því að hafa verið hampað og boðið það á persónulegum nótum. Ef það á ekki við rök að styðjast, þá hlyti blessaður maðurinn að hafa haft samband við sitt samstarfsfólk, Margréti og Guðrúnu til að láta þær vita um ráðahaginn.

Ólafi virðist hafa stigið til höfuðs hið flotta tilboð um borgarstjórastólinn, því hann valdi að þaga þangað til hann mætti á blaðamannafund.

Það er greinilega ýmislegt á sig lagt til að ná völdum í borginni. Ég segi nú ekki meir. Vonandi að þetta kosti okkur borgarbúa ekki hringl og útgjaldaaukningu, nóg er fyrir. Hvað kostar það að skipta um skipstjóra í miðri ferð, verðum við ef til vill búin að lifa við fleiri en þrjá borgarstjóra áður en þessu kjörtímabili lýkur?

Ég hlýt að álykta að það sé algjört fjör að vera í borgarmálum, þó mér finnist þessi darraðadans hálf sirkuslegur.

Engin áhrif á stjórnarsamstarf

Hefjum landafræði og landfræði-kennslu til virðingar!

Edwards Huijbens samstarfsmaður minn og félagi sendi út skemmtilega grein eða umfjöllun Guardian á knýjandi þörf fyrir að hefja upp kennslu í landafræði í Bandaríkjunum og fleiri löndum.

Ég stenst ekki mátið og sendi hana með. Hún er nokkuð góð.

This new geography is about far more than scree

There is an urgent need to put this beleaguered subject back in its place as an instrument of national ambitions

Marina Hyde
Saturday January 19, 2008
The Guardian

Which of us did not feel the world had changed beyond measure having read that an Ofsted study has found schoolchildren deem geography "irrelevant" and "boring"? What on earth has happened to geography's insane cool of yore, when a patched-corduroy-jacketed buccaneer would wonder why the word KCID flashed up when he switched on the overhead projector, and turn an exhaustedly blind eye to moderate cider consumption on field trips?

Gone, it seems, along with the ability to identify the capital of Facebook on a map. Understandably, the matter is of much concern to the powers that be, and they promise "radical reforms" to put geography back where it belongs.

Their first step will be to examine how other countries are meeting the challenge, perhaps beginning with a look at the US, where the government appears to be rolling out a hardhitting interactive campaign to raise the profile of geography. In 2003, the country's National Geographic Society conducted a study in which 18- to 24-year-olds were asked to place various countries on a world map. For whatever reasons - not including the US's ongoing romance with xenophobia - a mere 13% could point to Iraq, and 17% to Afghanistan.

Did the US government have some angsty huddle with school inspectors who agreed that "geography was at a crucial period in its development"? No. That's the cheap option. Instead, they sent many thousands of their citizens from this precise age range on an all-expenses-paid field trip to both these countries. I'll bet those youngsters can point at Iraq and Afghanistan now. Well, the ones with arms can. And you know what? They did all this untrammelled by heath and safety regulations. So it's possible, if we put our minds to it.

It was the American writer Ambrose Bierce who once remarked that "War is God's way of teaching Americans geography", and though the Almighty's educative methods can seem a little extreme - is there a Montessori version of them, I wonder? - he definitely hit on the global need to bring a little vim to this potentially dour subject. If this week's Ofsted study has shown us anything, it's that we need a new geography for a new geopolitics, with this column only happy to provide a work book for the teacher no longer willing be pigeonholed as "the scree guy".

There is still a place for field trips in this brave new world, but with the aforementioned pressure of health and safety, you should attempt to combine as many strands of geography as possible in one expedition. Afghanistan is an ideally efficient choice, weaving physical, political and human geography together in spellbinding fashion. Assemble your group pretty much anywhere in this intriguing war park, then explain that this rock formation is called rubble. And what was it before that? Anyone? OK, it was slightly larger rubble left by the Soviets. Before that it might have been an early hospital, but your coursework will only go back to the early 1980s, so you needn't worry about that.

The classroom will, of course, be the hub of your activities, and it is here that you should remind students that maps have always been just a point of view. With the shift from hunter-gathering to agriculture, cartographers no longer focused on hunting trails and prey movement but on field systems and property relations. And so today, where the "level playing field" appearance of the classic world map looks bizarrely antiquated. Encourage the children to divide the world into "places you might like to visit again" and "places suitable for hosting wars". Explain that we do things this way because it's better to take the fight to the terrorists before they bring it to us. Explain this hurriedly - they may spot flaws.

Later in the course, get pupils to draw maps of the world with the scale of countries determined not by physical size but their sense of self-importance. Isn't Britain huge? Use this as the reference map for your classroom wall.

History remains a valuable example of what not to do - and not just because it's "the other humanity". In the 1980s, Saddam Hussein commissioned a globe with all the Arab countries in the world shaded orange and the rest of the world yellow. Look how he ended up. Today's sensitive child should be encouraged by the ancient South Asians, whose preoccupation with cosmology was such that earthly maps were rarely made. Get your pupil to study a map of where all the gazillion dollars we've sent into space have gone, as opposed to one of somewhere we feel a bit awkward about, like Africa.

For homework, set the class relevant questions, such as: what are the politics of GPS? Or: some time after Hurricane Katrina, Google Earth replaced images of devastated areas of New Orleans with pre-Katrina imagery. After complaints, the real pictures were restored, but isn't it nicer to draw a veil over the unsightly? Was cartography the first airbrushing?

In short, tomorrow's radical geography teacher or syllabus-setter must realise that the subject has no limits, only boundaries, whose coordinates are largely disputed. They must, if you'll pardon the relevance, tear up the map.

[e-mail]

Frænka vinkonu minnar orðin formaður grænlenska þingsins.

Ef að Ruth er eitthvað lík henni Önnu Heilmann vinkonu minni, þá er grænlenska heimastjórnarþingið búið að fá öðlingskonu sér til fulltingis.

Ég fagna því að kona hafi tekið að sér formennsku í þetta skiptið.

Heilmann fjölskyldan hefur verið öflug í Manitsoq, stundað þar sjómennsku og veiðar að kappi síðustu margar aldir. En með breyttum tíma hefur atgervisáherslan breyst og Anna vinkona mín gegndi starfi atvinnuþróunarfulltrúa í Manitsoq um hríð.

Hún hefur síðan unnið fyrir heimastjórnina í undirbúningi mennta-umbótaáætlunar í grunnskólakerfi grænlendinga (ekki vanþörf á, skylst mér).

Við höfum starfað saman við Anna í tveimur norðurslóða-verkefnum um aðstæður kvenna og aðgang að ákvarðanatöku í auðlindamálefnum. Við erum núna að starfa saman í verkefni um möguleika kvenna í smáum sjávarþorpum til atvinnusköpunar.

Nýr þingformaður á Grænlandi

Róbótastarfsmenn þjóðskrár og drekinn í tölvunni.

Ég las bráðfyndna bakþanka Þórgunnar Oddsdóttur í gær í fréttablaðinu um tölvugreind starfsmanna þjóðskrár undir yfirskriftinni Tölvan segir nei.

Sumir starfsmenn virðast slökkva á hugsanabúnaði eigin heila þegar þeir hafa farið í einkennisbúning stofnunarinnar og kveikja á þessum utanliggjandi sem er að minnsta kosti með 20 sinnum lakari greindarvísitölu.

Það á sannarlega við um starfsmenn þjóðskrár, með allri virðingu fyrir því fólki.

Þegar að eldri sonur minn var nefndur leitaði ég til þjóðskrár sem tjáði mér að ekki væri hægt að feðra barnið þareð faðirinn hefði aldrei verið skráður í tölvu stofnunarinnar. Það var jú kannski eðlilegt hann hafði ekki íslenskt vegabréf eða þjóðerni og hafði ekki dvalið hér á landi svo neinu næmi nema eitt sumar við skúringar á landspítalanum.

Svar starfsmannsins var sérlega gáfulegt. Þar eð faðirinn er ekki til samkvæmt tölvunni er ekki hægt að skrá faðerni barnsins og því mun barnið verða Önnuson.

Ég held eða mig minnir að deilan við stofnunina hafi gengið á í um eitt ár en leystist við það að sendiráðspresturinn í Kaupmannahöfn kærði nafn hans inn á þjóðskrá eftir að hafa skírt barnið.

Þá mátti hann fá eftirnafn föður síns þrátt fyrir að það samræmdist ekki eða illa íslenskri nafnalöggjöf. Hann hefði mín vegna mátt vera líka önnuson, en það passaði illa inn í stafabil tölvunnar fyrrnefndu.

Það má því sannarlega líkja tölvunni í þjóðskránni við illkvittinn dreka sem vill ekki hafa skilning á blæbrigðum mannlífs, nafngifta og ættartengsla af því að hann var getinn af sérlega íhaldsömum drekaforeldrum sem innrættu honum fordóma og kvikindisskap í garð þeirra sem ekki vildu troða sér í sama mót og hann.

Stórmeistari með stórt skap sem skapar stórt skarð..

Blessuð sé minning skákmeistarans. Ég sá Bobby oft á förnum vegi eftir að hann flutti til landsins, enda nágranni foreldra minna. Hann virtist nokkuð hress, svo þessi tíðindi komu mér á óvart. Það sést svosem ekkert alltaf utan á fólki hvort það er heilt heilsu eða ekki. Ég geri ráð fyrir að íslensku bjargvættir Bobby finnist stórt skarð hafa skapast með fráfalli hans.  Eftirmæli Bobby á Íslandi verða þar fór skapstór maður og stórmeistari. Hann varð væntanlega einn af frægari nýbúum landsins.  

 Skáklistin lifir áfram og mér sýnist hún öflug meðal ungs fólks í dag.

Bobby Fischer látinn

Holdafar, matarmenning og ofát

Ég er búin að skemmta mér yfir greininni "Reading American Fat in France: Obesity and Food Culture" en hún birtist í nýjasta tölublaði samtakanna European Association for American Studies.

Skilgreining höfunda bókarinnar "Food Wars" á matarmenningu er sú að hún sé byggingarverk félagslega framleiddra gilda, viðhorfa, tengsla, bragðs og matarhefða sem birtast í matnum. Matarmenningu er líkt við regluverk sem stýri eðli og tengslum neytandans við mat.

Í franskri matarmenningu hefur því gjarnan verið haldið fram að áhersla sé á að viðhalda aga njótandans og vernda neytandann frá neikvæðum áhrifum ofáts. Þannig þykir agalega niðurlægjandi að detta í það í Frakklandi og verða of matargræðgislegur. Ameríkanar hafa á hinn bóginn dottið í það svo um munar. Þeir þurfa að leggja á sig að rifja upp tímann fyrir 1970 til að minnast tíma þar sem þeir og samborgarar þeirra voru ekki sífellt og endalaust að rífa í sig einhvern bita (snack).

Annað sem aðgreinir þá verulega er þekking og þjálfun í eldhúsinu; kunnátta í matargerð. Á meðan að Frakkinn gæti nefnt nokkra vel þekkta þjóðarrétti eins og cassoulet eða bæuf bourguignon myndi Ameríkaninn vísast detta fyrst í hug pizza, hamborgari eða tacos.

Þessi fötlun ameríkanana er víst ekki einungis félagsleg (fimm kíló af frönskum kosta minna en eplapoki), heldur einnig vegna fyrrnefndra tengsla við matinn. Eldamennska hefur þróast út í að vera frístundaiðkun sem fer fram um helgar eða á frídögum, fremur en endurtekin rútína eða lífstíll eins og að þvo af sér.

Mönnum hefur í gegnum tíðina verið holdafar hugleikið, bæði í Ameríku og Frakklandi. Þannig hafa síðustu tvær aldir verið matarspekingar sem að skrifuðu um ýmiskonar hvata og aðferðir til að halda í við kílóin.

Í bók sinni "Physiologie du Gout" frá byrjun nítjándu aldar talaði einn af gömlu eldhúsfeðrum Frakka, Brillat-Savarin um að þorri kvenna helgaði líf sitt baráttunni við að halda sér í réttum skömmtum (lesist holdum) - hvorki of mikið né of lítið. Um 1804 gaf franski læknirinn P.J Marie de Saint-Ursin út bókina "L'Ami des Femmes" tileinkaða Madame Bonaparte. Þar varaði læknirinn konur við að spikast, því það gæti bæði leitt til afmyndunar og leiða. Undir lok aldarinnar kom síðan út bókin "Lecons de Coquetterie et d'Hygiene Pratique" þar sem höfundurinn Mme de Gery, hélt staðfastlega fram að ofát væri ein af verstu fötlunum sem konur gætu orðið fyrir vegna þess að það rændi þeim sjarmanum.

Læsi maður þetta með kynjagleraugum er augljóst að ekki giltu sömu lífsreglur fyrir konur og menn. Hinsvegar var talsvert predikað  fyrir karlmönnum og varað við ofáti en með nokkuð öðrum formerkjum. Tengsl heilsu, t.d getuleysis og ofáts, ófrjósemi og ofáts voru varnaðarræðan til þeirra. Árið 1904 gaf Dr.Monin út rit sem hét Secrets de Santé et de Beauté þar sem hann færði fyrir því rök að heldri stétt Frakklands væri í hættu að útrýma sjálfri sér vegna ofáts og það sem verra var, að varða leiðina fyrir verkamannastéttina til valda. Ekki gott það! Læknirinn hafði áhyggjur af áunninni sýkursýki og öðrum áunnum meinsemdum sem Frakkar væru að koma sér upp.

Eins og sjá má hefur því verið skipulögð áróðurstarfsemi í Frakklandi um að innræta hófsemi í mat. Bæði sprottin af fagurfræðilegum vangaveltum (á við um konur) og heilsufarstengdum áhyggjuefnum (á við um menn).

Í Ameríku hafa megrunarkúrar verið vinsælir eftir að landinn hóf að rífa í sig mat í tíma og ótíma og helst á sem stystum tíma.

Allt frá því á nítjándu öld hafa amerískir stjórnmálamenn þó verið undir stækkunarglerinu vegna holdafars, t.d Roosevelt, William Taft og William Clinton. Ameríkanar hafa gjarnan talað óskaplega mikið um holdafar, vegið og metið sitt frægðarfólk á því.

Leikkonan Kirstie Alley er ein af þeim sem hefur fengið að finna til tevatnsins í meðförum ljósmyndara og fjölmiðla á holdafari sínu og svo virðist sem ameríkanar séu um þessar mundir nánast með áráttuhugsun í tengslum við ofát.

Sjónvarpsefni, leikrit og endurminningar um fitu, ofát, spik og græðgi njóta mikilla vinsælda. T.d leikritið Fat Pig, endurminning Judith More undir nafninu Fat Girl og sjónvarpsþáttur fyrrnefndrar Alley Fat Actress.

Eins og segir í greininni. "Being fat in America, with all the shame, rage and misery it engenders, is emerging as the central focus of a new body of fictional an non-fictional works.

Mótsagnakenndar leiðbeiningar og sífelldir megrunarkúrar hafa auk þess augljóslega ruglað ameríkana í rýminu og truflað tengsl þeirra við mat sem eðlilega uppsprettu næringar og nautnar.

Matarstríð

Að lokum ætla ég að láta fylgja hér skemmtilegar tilvitnanir úr þessari grein.

"The act of consuming food has become charged with an unbearable tension because the consumer is trapped by mixed messages. 

The American paradox is notably unhealthy people obsessed with the idea of eating healthily.

If marketers can create guilt in a population saturate with fat, they can use obesity to sell both health and unhealth (Richard Klein 1994)

Og svo að lokum

Hverjum öðrum en ameríkönum dettur í hug að flækja umræðu um hnattræna hlýnun inn í umræðu um ofát?... þó samanburðurinn hér sé athyglisverður

Is it any wonder, as the New York Times pointed out in a recent article on the link between obesity and global warming, that the bad news about obesity makes overweight people want to eat more? 

Paradoxically, guilt and fear about eating lead consumers to make even unhealthier choices, an to eat alone for fear of being judged.

Semsagt að því ofstækisfullari sem að umræðan um ofát verður þess meiri hætta er á að fólk sem er í vandræðum með holdafarið eða telur sig eiga í vandræðum með holdafar sitt fari að fela gjörninginn að matast. Uppsprettu bulimiu (átröskunar). Humm!

Niðurstaða greinarinnar er að Frakkland hafi nú þegar öll hjálpartæki tiltæk til að berjast gegn ofáti, en það séu sterk matarmenning sem hvetur til jákvæðrar upplifunar af mat og ánægjunnar að matast, betri opinbert heilbrigðiskerfi en ameríkanar, færri sjónvarpsstöðvar með auglýsingar og færri sjónvarpsauglýsingar, minni heilsu-átaks markaðssetningu og engar markaðsaðgerðir í skólum.

Mér fannst þetta athyglisvert. Því ef eitthvað er, erum við nær ameríkönum en frökkum hvað suma þessa þátta varðar.

Tengslanet endurvirkjað!

Ég er búin að vera að eignast gamla vini upp á nýtt undanfarið. Þetta er eiginlega alveg magnað, og nú í gegnum netið, eða öllu heldur tengsla síðuna LinkedIn og raunar líka í gegnum facebook.

Þannig vildi til að vinur minn Kaare í Danmörku koplaði mig inn á sitt tengslanetverk fyrir rúmu ári, en hann er deildarstjóri í Danska vísinda - og tækniráðuneytinu (ég held það hafi ekki breytt um nafn nýlega).

Lögmálið er að maður býr til tengslavinahóp sem tengist manns eigin og annara. Þannig eru nú fleiri þúsund manns í mínu í gegnum ýmsa vini í ýmsum löndum.

Nema hvað, að Trine vinkona mín sem að ég var alveg búin að missa samband við en við vorum skólasystur í háskóla á sínum tíma hafði allt í einu samband. Við erum búnar að vera að emaila undanfarna daga og taka stöðuna á lífi okkar síðan 1997. Trine á orðið þrjú börn og vinnur sem alþjóða koordinator við lyfjafræðideild Kaupmannahafnarháskóla.

Mér finnst þetta alveg magnað!

Gamall nemandi úr ferðamálafræðinni koplaði mig síðan inn á facebook, og síðan dúkkuðu fleiri upp. Til dæmis Rebekka, gömul vinkona mín úr menntaskóla sem ég nýlega endurnýjaði kynnin við og fleiri gamlir félagar. Til dæmis margir úr gamla doktorsnema-teyminu sem ég hef verið í síðan 1996. Marchelle Chabot, gömul vinkona frá Quebec, og Hulda Proppé sem nú er við Cambridge...og svona gæti ég haldið áfram að telja.

Mér finnst þetta nokkuð magnað!

En svona tengsl geta opnað dyr, gefið möguleika - umfram allt eru þó persónuleg tengsl og hittingur við fólk miklu mun dýrmætari þegar öllu er á botninn hvolft.

Bloggvinir á bloggi eru líka tengslanetverk.

Nú veit ég ekki hvernig ég á að halda áfram. Mér finnst dýrmætt að viðhalda tengslum en hef oft verið léleg við það, líklega vegna þess að það hafa komið tímar þar sem ég hef átt fullt í fangi með að klára daginn og skyldurnar, það að sameina vinnu- og fjölskyldulíf hefur verið mér kapp-nóg.

Ég þrífst þó á að eiga góð tengsl við fólk, finnst yndislegt að eiga vini. Þegar maður hefur búið víða annars staðar inn á milli rofna þó oft tengslin, ekki af ásettu ráði, það gerist bara.

En maður getur alltaf tekið þráðinn upp á nýtt. Þessi nýju rafrænu tengsl hafa sannað það fyrir mér. Ég er til dæmis á leiðinni til Kaupmannahafnar í febrúar, og það verður standandi partý, því ég er að fara hitta svo marga sem ég hef ekki hitt frekar lengi. Jibbí, hlakka til.

Ferðamálamarkaðssetning sem geispar golunni!

Einar Gústavsson hefur lengi verið mjög öflugur í markaðsmálum á Íslandi sem áfangastað. Ég hélt annars að hann hefði verið að draga sig í hlé og Ólafur Hand að taka við. Ekki margt sem bendir til þess samkvæmt fréttinni.

Einar stóð meðal annars fyrir því að gera mjög vandað og flott markaðsátak í Norður Ameríku fyrir nokkrum árum þar sem hálfri milljón vídeó-diska var dreift um álfuna til að vekja athygli á ferða-auðlindum Íslands af ýmsum toga.

Mér finnst þessi íslandskynning í tengslum við myndina The Bucket list einnig mjög frumleg, en velti fyrir mér slagorðunum "A must see destination before you kick the bucket", sem í lauslegri þýðingu myndi vera "Alveg nauðsynlegur áfangastaður áður en þú hrekkur upp af eða geispar golunni". Hvurslags eiginlega er þetta á nú að fara að draga fleiri ameríska gamlingja á grafarbakkanum hingað, eða hvað meina þeir félagar eiginlega?

Íslandskynning í tengslum við frumsýningu The Bucket List